Kada se kaže “Teorija evolucije”, engleski naucnik Charles Darwin je vjerojatno prva osoba koja vam pada na pamet. ‘Muslimanski ucenjak”, s druge strane, je zadnja stvar da bude povezan sa teorijom.
Dok Darwin je uvelike zaslužan za stavljanje dalje teoriju evolucije u 18. stoljecu, muslimanski ucenjaci su predložili slicne teorije stoljeca prije nego se Darwin rodio.
Cuvena teorija razmatra proces kroz koji nove vrste nastaju putem prirodne selekcije. Prvobitno, teorija kaže da datiraju iz drevne kulture, kao što je govorio je grcki filozofi, za koje se vjeruje da su pozajmili svoje evolucione ideje od Hindusa.
Al-Jahiz (776-868)
Abu Osman Amr bin Bahr al-Fukaymi al Basri, poznatiji kao Al-Jahiz, bio je poznati Bagdadski pisac i teolog.
U svojim spisima, Al-Jahiz opisao je tri mehanizma evolucije: borba za opstanak, transformacija vrsta jedna u drugu, i faktor okoliša.
Prema pisanju The Guardian, Al-Jahiz je jednom napisao: “Životinje se ukljucuju u borbu za opstanak, da ne bidu pojedeni, i da se razmnožavaju.” On je objasnio: “Ekološki faktori uticu na organizme da razviju nove karakteristike kako bi se osigurao opstanak, te se tako transformišu u nove vrste životinja koje prežive, prenoseci svoje uspješne karakteristike na svoje potomke.”.
Nasir ad-Din Tusi (1201-1274)
Nasir al-Din al-Tusi, u potpunosti Muhamed ibn Muhamed ibn al-Hasan al-Tusi (rodjen 18 Februar 1201) Muslimanski polymath, arhitekt, filozof, lijecnik, znanstvenik, teolog i islamski izvor referentnog (marjaa taqleed) iznio je osnovne teorija evolucije vrsta.
Prema pisanju The Vintage News, islamski ucenjak Ibn Haldun smatra Tusija najvecim od poznih perzijskih naucnika. Za njegove spise, koji su se bavili i vjerskim i ne-vjerskim temama , kaže se da predstavljaju jednu od najvecih zbirki jednog islamskih autora.
U svojoj knjizi Akhlaq-i-Nasri (Nasirean etiku), Tusi ukazuje na to da je svemir prvobitno sastojao od jednakih i slicnih elemenata, ali unutrašnje kontradikcije je razvio kasnije, što je navelo neke tvari koje se razvijaju razlicitim tempom i na drugaciji nacin od ostalih supstanci.
Tusi takodje objašnjava kako elementi evoluirali do minerala, biljki, zatim životinje, i na kraju, do ljudi.)
Školovao se prvo u Tusu, gdje je njegov otac bio pravnik u skoli dvanaest imama, glavni sekte šiitskih muslimana, al-Tusi završio je školovanje u Neyshabur, oko 75 kilometara (50 milja) na zapadu. U oko 1227 je guverner Nasir al-DIN’Abd ponudio al-Tusi utocište u njegovom planinskom utvrdu u Horasanu. Al-Tusi zauzvrat je posvetio najpoznatije djelo, Akhlaq-i Nasiri (1232; Nasirean etiku), guverneru.
Napisao je oko 150 knjiga na arapskom i perzijskom i uredio kompletne prevode na arapske verzije djela Euclida, Arhimeda, Ptolomej, Autolycus i Teodosija. On je takodjer napravio veliki doprinos razvoju matematike i astronomije. Njegov Zij-i Ilkhani (1271; “Ilkhan Stolovi”), na osnovu istraživanja na Maragheh opservatoriju, je izvanredno precizan plan planetarnih kretanja.
Al-Tusi-jeva najuticajnija knjiga na Zapadu možda je bio Tadhkirah fi’ilm al-hay’a ( “Trezor astronomije”), koji opisuje geometrijske konstrukcije, danas poznata kao al-Tusi par, za proizvodnju pravolinijskog kretanja od kotrljanja jednog fruga unutar drugog. Pomocu ove konstrukcije, al-Tusi uspjeli u reformi Ptolomeja planetarnog modela, stvarajucii sistem u kojem su sve orbite opisao uniformnim kružnim pokretima. Vecina istoricara islamske astronomije smatraju da su kroz planetarni model razvijen u Maragheh pronašli svoj put ka Evropi (možda preko Bizanta) i pružio Nikoli Koperniku (1473-1543) inspiraciju za svoje astronomske modele.
Muhamed al-Nakhshabi (10. stoljeca)
Naucnik iz 10. stoljeca iz centralne Azije vjerovao je da su dijelovi nebeskih tijela evoluirala do osnovnih elemenata, pa do biljki, potom životinja, i na kraju ljudskih bica.
On je napisao: “Dok covjek je Suspenzija od živih stvorenja [životinja], to su Suspenzija od biljnih bica [biljke], a ovi zauzvrat od kombinacija supstanci; te od osnovne kvalitete, i ove [zauzvrat] od nebeskih tijela.”
Evolucija u islamu
Nekoliko islamskih brojke su tvrdili u korist teorije evolucije, tvrdeci da to nije u suprotnosti islamskim ucenjima.
Takvi muslimanski ucenjaci i propovjednici navode kur’anskih stihova koji ukazuju na to da je svemir nije stvoren odjednom, vec u fazama.
“Allah je stvorio svaki [dnevni] stvorenje iz vode. I njih su oni koji se krecu na trbusima, a od njih su oni koji hodaju na dvije noge, i od njih su oni koji hodaju na cetiri […].” (Kur’an 24:45)
“A Adema smo Mi stvorili od ilovace, od gline ustajale.” (Hidžr, 26)
“I Covjeka prvog stvorio je od gline.” (Es-sedžde, 7)
“Covjeka je stvorio od gline kao grncanja što je.” (Er-Rahman,14)
Blogger
Facebook
LinkedIn group
Tumblr
Twitter
YouTube
.jpg)